Maagzweren zijn beschadigingen van het slijmvlies aan de binnenkant van de maag. Veel maagzweren kunnen met succes worden behandeld met een combinatie van medicijnen en aanpassingen in voer, training en omgeving. Vaak zijn al deze maatregelen tegelijkertijd nodig.
Aandoening | Symptomen | Diagnose | Behandeling | Brochure
Aandoening
Maagzweren zijn beschadigingen in het slijmvlies aan de binnenkant van de maag. Bij het paard spreken we regelmatig over EGUS, een syndroom dat verschillende type maagzweren omvat. Maagzweren in het slijmvlies van het klierarme deel worden ESGD genoemd, zweren in het klierrijke gedeelte noemen we EGGD. We verdelen maagzweren op deze manier, omdat de oorzaak en de behandeling van beide soorten zweren kan verschillen. Naar ESGD is het meeste onderzoek gedaan en hier weten we dan ook het meeste van. Dit is lange tijd het type maagzweer geweest dat we het meeste zagen. Deze zweren komen meestal voor in het gebied net boven de Margo Plicatus, als een direct gevolg van het slijmvlies dat wordt blootgesteld aan maagzuur. Als oorzaak zien we vaak een verstoord milieu in de maag door bijvoorbeeld onjuiste voeding, stress of training, of een combinatie hiervan. In het klierrijke deel van de maag bevindt zich het slijmvlies dat zich gewoonlijk beschermt met het slijm dat geproduceerd wordt door de kliercellen. Als in dit gedeelte van de maag een maagzweer optreedt (EGGD) ligt de oorsprong vaak in een verstoring van het herstellende vermogen van de maag. Dit type herstelt dan ook vaak langzamer.
Symptomen
Maagzweren kunnen om verschillende redenen moeilijk te herkennen zijn. Verschillende symptomen van maagzweren kunnen ook worden veroorzaakt door andere aandoeningen, ze zijn aspecifiek. Daarnaast zijn de klachten vaak vaag. Als laatste zijn er nog paarden die helemaal geen symptomen laten zien. Daarom is het belangrijk om contact op te nemen met je dierenarts. Laat je paard goed nakijken als je een verdenking op maagzweren hebt en bij twijfel, overleg over de optie van een maagscopie (gastroscopie)
-
Verminderde eetlust
-
Koliek
-
Vermageren
-
Gevoeligheid bij het aansingelen
-
Gapen
-
Tandenknarsen
-
Veranderingen in gedrag
-
Verminderd presteren
-
Mestwater
-
Doffe vacht
Diagnose
Wanneer de dierenarts maagzweren vermoedt kan er een gastroscopie worden uitgevoerd om dit vermoeden te bevestigen. Voor de gastroscopie moet het paard een nacht vasten, want de maag moet leeg zijn. Het onderzoek wordt uitgevoerd bij een gesedeerd paard. Tijdens het onderzoek wordt er een slang met camera (een endoscoop) via de neus, keelholte en slokdarm tot in de maag gebracht. Aangekomen in de maag wordt de hele maag met zijn verschillende onderdelen bekeken. Eventuele maagzweren worden door de dierenarts vastgelegd. Dit kan zijn door beeldmateriaal (video of foto) of door een score of beschrijving toe te kennen aan de zweren en deze te noteren.
Beoordeling van maagzweren
0 = Het epitheel (dit is weefsel wat de slijmvliezen van je darmen en maag beschermd) is intact en er zijn geen tekenen van hyperkeratose (verdikking van het slijmvlies)
1 = Het slijmvlies is grotendeels intact, maar gebieden met hyperkeratose zijn aanwezig
2 = Kleine laesies (zweren) op 1 of meerdere plaatsen
3 = Grote laesies op één of meer plaatsen
4 = Uitgebreide, grote en diepe laesies op verschillende plaatsen
Behandeling
Veel maagzweren kunnen met succes worden behandeld met een combinatie van medicijnen en aanpassingen in voer, training en omgeving. Vaak zijn al deze maatregelen tegelijkertijd nodig. De geregistreerde geneesmiddelen voor de behandeling van maagzweren bij paarden, zijn onder andere zogenaamde protonpompremmers. Deze medicijnen remmen de zuurproductie in de maag. Het geneesmiddel wordt gegeven voor de duur zoals voorgeschreven door de dierenarts, meestal meerdere weken, en wordt veelal afgebouwd voordat de dosering gestopt wordt. Het geneesmiddel wordt idealiter op een lege maag toegediend waarna het paard 1 uur later zijn ruwvoer mag krijgen. Hierna krijgt het paard vrije toegang tot ruwvoer, of wordt het in kleine porties gedurende de dag aangeboden. Belangrijk om te onthouden is dat de medicatie werkt door het aanpassen van het milieu in de maag, zodat de wand de kans krijgt om te herstellen. Als de medicatie niet wordt gecombineerd met goede managementaanpassingen zal het effect van de medicatie minder zijn.
Tegen het einde van de behandeling kan een controle scopie worden ingepland om het effect van de behandeling te evalueren. Als het effect naar wens is en de maagzweren zijn verdwenen of bijna verdwenen, is het belangrijk om op de lange termijn het management blijvend aan te passen dat terugkeer van zweren wordt voorkomen. In het geval dat de maagzweren niet (volledig) zijn genezen, kan de dierenarts de kuur verlengen of besluiten om additionele medicatie toe te voegen.
Brochure Maagzweren
Wil je meer weten overde maag en maagzweren bij paarden? Download dan hier de informatiebrochure.
Twijfel je over de gezondheid van jouw paard? Neem dan altijd contact op met een dierenarts.